یکی از مشکلاتی که بسیاری از رانندگان با آن روبه‌رو می‌شوند، جوش آوردن ماشین بعد از روشن کردن کولر است. این موضوع، به ویژه در فصل تابستان که استفاده از کولر بیشتر می‌شود، آزاردهنده است. دلایل متعددی باعث جوش آوردن ماشین با کولر می‌شود و این موضوع نیازمند بررسی دقیق و عیب‌یابی است. در این مقاله به بررسی علل مختلف جوش آوردن ماشین هنگام استفاده از کولر پرداخته و راهکارهای پیشگیری و رفع آن را بررسی می‌کنیم.
| علت جوش آوردن | توضیح مختصر | راه‌حل پیشنهادی | اشاره به سؤال رایج |
|---|---|---|---|
| خرابی فن خنک‌کننده | با روشن‌بودن کولر، فن باید فعال باشد؛ اگر درست کار نکند، دما بالا می‌رود. | بازدید و در صورت نیاز تعمیر یا تعویض فن. | آیا روشن کردن کولر درجا باعث جوش می‌شود؟ |
| کمبود مایع خنک‌کننده | سطح پایین ضدیخ/آب نمی‌تواند گرمای اضافی را دفع کند. | بررسی دوره‌ای سطح مایع و پر کردن آن. | چرا آمپر آب با کولر بالا می‌رود؟ |
| ضعف پمپ آب | پمپ خراب یا مستهلک، گردش مایع را کاهش می‌دهد و باعث گرمایش موتور می‌شود. | تعویض یا تعمیر پمپ آب. | آیا پمپ آب می‌تواند علت جوش آوردن باشد؟ |
| انسداد در رادیاتور | رسوبات یا خاک مانع جریان هوا و کاهش کارایی خنک‌کنندگی می‌شود. | شستشو و تمیزکاری رادیاتور و کولر. | آیا شستشوی کولر جلوی جوش را می‌گیرد؟ |
| خرابی ترموستات | ترموستات معیوب مسیر جریان مایع را باز یا بسته نمی‌کند. | بازرسی و در صورت نیاز تعویض ترموستات. | آیا ترموستات می‌تواند باعث جوش آوردن شود؟ |
| گاز کولر نامناسب | استفاده از گاز غیرسازگار فشار اضافی به موتور وارد می‌سازد. | استفاده از گاز کولر مناسب با توصیه کارخانه. | آیا گاز نادرست باعث داغ‌شدن موتور می‌شود؟ |
| فشار بیش از حد به موتور | با روشن‌بودن کولر، فشار مضاعف به موتور وارد می‌شود. | بررسی وضعیت موتور و سیستم خنک‌کننده؛ در صورت ضعیف بودن، ارتقا سیستم خنک‌کننده یا رادیاتور. | آیا موتور ضعیف با کولر دائم جوش می‌آورد؟ |
عملکرد سیستم خنک کننده ماشین
برای درک علت جوش آوردن ماشین با کولر، ابتدا باید با عملکرد سیستم خنک‌کننده خودرو آشنا شویم. موتور خودرو هنگام کار کردن، گرمای زیادی تولید می‌کند که باید به وسیله سیستم خنک‌کننده دفع شود. این سیستم از اجزایی مانند رادیاتور، پمپ آب، ترموستات و فن خنک‌کننده تشکیل شده است. زمانی که کولر ماشین روشن می‌شود، این سیستم باید همزمان گرمای تولید شده توسط موتور و کولر را دفع کند. اگر در این سیستم اختلالی وجود داشته باشد، ممکن است دمای آب افزایش یابد و منجر به جوش آوردن ماشین شود.
دلایل جوش آوردن ماشین با کولر
ممکن است شما م با این مشکل برخورد کرده باشید که وقتی از کولر خودرو استفاده می‌کنید، آمپر به صورت نامعقولی بالا می‌رود. در ادامه به بررسی دلایل جوش آوردن ماشین با کولر پرداخته‌ایم.
نقص در عملکرد فن خنک‌کننده
یکی از رایج‌ترین دلایل جوش آوردن ماشین با کولر، نقص در عملکرد فن خنک‌کننده است. زمانی که کولر روشن می‌شود، فن خنک‌کننده باید به طور مداوم کار کند تا هوای خنک وارد رادیاتور شود و گرمای موتور را کاهش دهد. اگر این فن به درستی کار نکند یا به هر دلیلی کند بچرخد، ممکن است آمپر آب بالا رود و باعث جوش آوردن ماشین شود. کولر درجا نیز یکی از مواردی است که در آن فن باید به طور کامل کار کند، زیرا ماشین در حالت توقف است و جریان هوای طبیعی از جلو وجود ندارد.
کمبود مایع خنک‌کننده (آب رادیاتور)
یکی دیگر از دلایل مهم جوش آوردن ماشین بعد از روشن کردن کولر، کمبود مایع خنک‌کننده است. مایع خنک‌کننده (که ترکیبی از آب و ضدیخ است) نقش مهمی در تنظیم دمای موتور دارد. اگر سطح این مایع پایین باشد، سیستم خنک‌کننده قادر به دفع گرمای موتور نخواهد بود و این موضوع باعث بالا رفتن آمپر آب هنگام کولر گرفتن می‌شود.
مشکل در پمپ آب
پمپ آب یکی از اجزای کلیدی سیستم خنک‌کننده است که وظیفه پمپاژ مایع خنک‌کننده به سراسر موتور و رادیاتور را بر عهده دارد. اگر پمپ آب به درستی کار نکند یا فرسوده شود، مایع خنک‌کننده به درستی جریان نخواهد داشت و دمای موتور افزایش می‌یابد. این مشکل به خصوص زمانی که کولر روشن است، نمود بیشتری پیدا می‌کند.
انسداد در رادیاتور
رادیاتور نقشی حیاتی در دفع گرمای موتور دارد. اگر رادیاتور به دلیل رسوبات، گرد و غبار یا سایر ذرات مسدود شود، جریان هوای لازم برای خنک‌سازی موتور کاهش می‌یابد. شستشوی کولر خودرو به ویژه در فصل‌های گرم سال می‌تواند از این مشکل جلوگیری کند. اگر رادیاتور به طور مرتب تمیز نشود، این انسداد باعث افزایش دمای موتور و جوش آوردن ماشین هنگام روشن بودن کولر می‌شود.
خرابی ترموستات
ترموستات بخشی از سیستم خنک‌کننده است که دمای موتور را کنترل می‌کند و وظیفه باز و بسته کردن مسیر مایع خنک‌کننده را دارد. اگر ترموستات خراب شود یا به درستی عمل نکند، ممکن است مایع خنک‌کننده نتواند به موقع به رادیاتور برسد و باعث افزایش دمای موتور شود. خرابی ترموستات یکی از دلایل رایج جوش آوردن ماشین در موقع کولر گرفتن است.
استفاده از گاز کولر نامناسب
یکی دیگر از عواملی که می‌تواند باعث جوش آوردن ماشین بعد از روشن کردن کولر شود، استفاده از گاز کولر نامناسب است. انواع گاز کولر خودرو بسته به مدل و سال ساخت خودرو متفاوت هستند. استفاده از گاز کولری که با سیستم کولر خودرو سازگار نیست، می‌تواند فشار زیادی به کمپرسور و موتور وارد کند و در نتیجه دمای موتور افزایش یابد.
فشار بیش از حد بر روی موتور
کولر خودرو از انرژی موتور برای کار کردن استفاده می‌کند. وقتی کولر روشن است، بار اضافی به موتور تحمیل می‌شود. اگر موتور خودرو به دلایلی ضعیف باشد یا سیستم خنک‌کننده کارایی کافی نداشته باشد، فشار اضافی کولر باعث افزایش دمای موتور و جوش آوردن آن می‌شود. این مسئله به ویژه در خودروهای قدیمی یا خودروهایی که موتورهای ضعیف‌تری دارند بیشتر مشاهده می‌شود.
چگونه از جوش آوردن ماشین با کولر جلوگیری کنیم؟
در این بخش راهکارهایی را به شما ارائه خواهیم داد که در صورت مواجهه با جوش آوردن ماشین با کولر بتوانید از آنها استفاده کنید.
- برای جلوگیری از جوش آوردن ماشین بعد از روشن کردن کولر، بهتر است سیستم خنک‌کننده خودرو را به طور منظم بررسی کنید. این شامل چک کردن سطح مایع خنک‌کننده، تمیز نگه داشتن رادیاتور، و اطمینان از عملکرد صحیح فن و پمپ آب می‌شود. اگر هر یک از این اجزا دچار نقص شوند، دمای موتور به سرعت افزایش می‌یابد و ممکن است به موتور آسیب برسد.
- استفاده از گاز کولر مناسب یکی از عوامل کلیدی در جلوگیری از افزایش دمای موتور است. در هنگام سرویس کولر خودرو، حتماً از تعمیرکار بخواهید که از گاز مناسب و مطابق با توصیه‌های کارخانه سازنده خودرو استفاده کند. استفاده از گاز مناسب باعث می‌شود تا کولر به درستی کار کند و فشار اضافی به موتور وارد نشود.
- فن خنک‌کننده نقشی بسیار مهم در جلوگیری از جوش آوردن ماشین هنگام استفاده از کولر دارد. بنابراین، هر گونه نقص در عملکرد این فن باید سریعاً برطرف شود. اگر متوجه شدید که فن به درستی کار نمی‌کند یا صدای غیرمعمولی دارد، باید به تعمیرکار مراجعه کنید تا مشکل برطرف شود.
- ترموستات و پمپ آب از اجزای حیاتی سیستم خنک‌کننده هستند که باید در فواصل معین تعویض شوند. اگر ترموستات یا پمپ آب قدیمی باشد یا کارایی خود را از دست داده باشد، نمی‌تواند به درستی دمای موتور را کنترل کند و این موضوع به جوش آوردن ماشین منجر می‌شود. تعویض به موقع این قطعات می‌تواند از مشکلات بزرگی جلوگیری کند.
- در صورتی که خودروی شما به طور مکرر با مشکل باد گرم کولر ماشین و جوش آوردن مواجه می‌شود، می‌توانید از رادیاتورهای با کارایی بالاتر استفاده کنید. این رادیاتورها دارای ظرفیت خنک‌کنندگی بیشتری هستند و می‌توانند در دماهای بالاتر نیز عملکرد بهتری ارائه دهند.
کلام پایانی
جوش آوردن ماشین بعد از روشن کردن کولر یک مشکل رایج است که می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. از جمله این دلایل می‌توان به نقص در عملکرد فن خنک‌کننده، کمبود مایع خنک‌کننده، مشکل در پمپ آب، انسداد رادیاتور، خرابی ترموستات، استفاده از گاز کولر نامناسب و فشار بیش از حد بر روی موتور اشاره کرد. برای جلوگیری از بروز این مشکل، بهتر است سیستم خنک‌کننده خودرو به طور منظم بررسی و سرویس شود، از گاز کولر مناسب استفاده شود و هرگونه نقص در فن و سایر اجزای سیستم خنک‌کننده برطرف شود.
سوالات متداول
- آیا روشن کردن کولر درجا باعث جوش آوردن ماشین می‌شود؟
- بله، زیرا در حالت درجا فن خنک‌کننده نقش کلیدی در خنک‌سازی دارد و در صورت نقص، دمای موتور بالا می‌رود.
- آیا باد گرم کولر ماشین می‌تواند نشانه‌ای از جوش آوردن باشد؟
- بله، باد گرم کولر ممکن است نشان‌دهنده مشکل در سیستم خنک‌کننده و افزایش دمای موتور باشد.
- آیا شستشوی کولر خودرو می‌تواند از جوش آوردن جلوگیری کند؟
- بله، تمیز کردن رادیاتور و کولر به بهبود عملکرد سیستم خنک‌کننده کمک می‌کند و از جوش آوردن جلوگیری می‌کند.
خیلی مقاله مفیدی بود، ولی یک سؤال دارم: چرا وقتی کمپرسور کولر روشن می‌شود، فشار روی موتور این‌قدر زیاد می‌شود؟ آیا مشکل فقط به فرسودگی قطعات برمی‌گردد یا طراحی موتور هم تأثیر دارد?
مرسی از لطفت! 🌟
در جواب سوالت باید بگم وقتی کمپرسور کولر روشن میشه، یه بار اضافه روی موتور می‌ندازه چون برای کار کردن نیاز به انرژی داره. این فشار بیشتر توی ماشین‌هایی با موتور ضعیف‌تر یا قدیمی‌تر بیشتر حس میشه. فرسودگی قطعات مثل واترپمپ، رادیاتور یا حتی خود کمپرسور هم می‌تونه قضیه رو بدتر کنه، ولی طراحی موتور و سیستم خنک‌کننده هم بی‌تأثیر نیست. خلاصه، یه ترکیبی از هر دوتاست.
اگه می‌دونید، لطفاً بگید چرا پره‌های فن در بعضی مواقع به‌درستی کار نمی‌کنند. آیا فقط به مشکل در موتور فن مربوط میشه یا سنسورها هم ممکنه خراب بشن؟
سلام، وقت بخیر
مشکل درست کار نکردن پره‌های فن می‌تونه دلایل مختلفی داشته باشه، فقط مربوط به موتور فن نیست. سنسور دمای آب، رله فن، حتی ECU هم ممکنه درست فرمان نده. اگه سنسورها درست کار نکنن، ممکنه فن اصلاً روشن نشه یا دیر روشن بشه. پیشنهاد می‌کنم اول سنسورها و سیم‌کشی‌ها بررسی بشن، بعد اگه مشکلی نبود، سراغ موتور فن برید.
موفق باشید
مقاله خیلی مفید بود ولی من نفهمیدم چرا بیشتر روی سیستم خنک‌کننده تمرکز شده. آیا ممکنه مشکلات برقی هم باعث داغ کردن موتور بشن؟
ممنون از نظرتون 🌟
بله درسته، ولی بیشتر داغ کردن موتور بعد از روشن کردن کولر معمولاً به سیستم خنک‌کننده مربوطه، چون کولر فشار بیشتری به موتور میاره. البته مشکلات برقی مثل خرابی فن یا سنسور هم می‌تونن باعث داغ کردن بشن، ولی اینا باز به نوعی به سیستم خنک‌کننده برمی‌گردن چون باعث اختلال تو عملکردش می‌شن.
به نظر من این مقاله برای افراد عادی زیادی تخصصیه. می‌شد ساده‌تر توضیح داد که چرا روشن کردن کولر باعث داغ شدن موتور میشه و دقیقاً چطور باید از این اتفاق جلوگیری کرد.
حتماً حق با شماست و ممنون بابت بازخوردتون 🙏
به‌صورت خلاصه بخوام بگم: روشن کردن کولر فشار زیادی به موتور وارد می‌کنه چون کمپرسور کولر با موتور کار می‌کنه و باعث بالا رفتن دمای موتور میشه، مخصوصاً اگه سیستم خنک‌کننده (مثل رادیاتور، فن، واترپمپ یا ترموستات) درست کار نکنه.
برای جلوگیری از داغ شدن، باید حواستون به سلامت سیستم خنک‌کننده باشه، ضدیخ به اندازه باشه، فن درست کار کنه و موقع ترافیک یا سربالایی کولر رو کم یا خاموش کنید.
این که گفتین دمای موتور باید بین ۸۰ تا ۹۵ درجه باشه، خیلی خوبه، ولی این برای همه خودروها صدق می‌کنه؟ یا مثلاً ماشین‌های مدل پایین‌تر دمای متفاوتی دارن؟
درسته، دمای ۸۰ تا ۹۵ درجه یه محدوده‌ی استاندارد برای بیشتر ماشیناست، ولی یه سری ماشینای مدل پایین یا قدیمی‌تر ممکنه کمی فرق داشته باشن، مثلاً تا ۹۸ هم برن و هنوز نرمال باشه. مهم اینه که از حد نرمالش بالاتر نره و فن خنک‌کننده درست کار کنه. اگه دیدی با روشن کردن کولر یهو دما می‌ره بالا، باید سیستم خنک‌کاری، فن و ترموستات رو یه نگاهی بندازی.